حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت روحانی از گرانی ارز | اقتصاد | DW
صادرات نفت ایران به‌ویژه از سال ۲۰۱۸ به این سو کاهش شدیدی داشته است. کاهش صادرات نفتی، به معنای کاهش درآمد ارزی دولت است. به‌رغم آن، گفته می‌شود که درآمد ریالی دولت روحانی در هشت سال فعالیت خود نسبت به دوره زمامداری محمود احمدی‌نژاد افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است. موضوع بر سر پدیده “تسعیر ارز” است. تسعیر ارز نوعی تعیین نرخ برای تبدیل درآمد ارزی به واحد پول گزارشگری است. واحد پول گزارشگری در فعالیت‌های بازرگانی ایران و به‌ویژه در محاسبات بودجه‌ای ریال است. به کانال سافتی من وله فارسی در تلگرام بپیوندید به این ترتیب، نرخ تبدیل درآمد ارزی به نرخ گزارشگری در زبان اقتصادی “تسعیر ارزی” خوانده می‌شود. اکنون گفته می‌شود که دولت روحانی از بابت افزایش بهای دلار در بازار آزاد توانسته در مدت هشت سال فعالیت خود ۴۹۱ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند. درآمد مالی دولت روحانی از افزایش نرخ ارز تعیین نرخ فروش ارز به بانک مرکزی در لایحه بودجه تاثیری مستقیم بر نرخ ارز در بازار آزاد دارد. به عنوان نمونه، نرخ فروش هر دلار نفتی در سال ۱۳۹۱ (واپسین سال دولت احمدی‌نژاد) ۱۲۲۶ تومان بود. همین موضوع باعث آن شده بود که نرخ فروش دلار در بازار آزاد در دوران زمامداری احمدی‌نژاد بین سه تا چهار هزار تومان نوسان کند. سایت “نود اقتصادی” با انتشار گزارشی به محاسبه درآمد دولت روحانی از مابه‌التفاوت نرخ تسعیر ارز پرداخته است. این سایت در این گزارش نوشته است: «با وجود کاهش درآمدهای حاصل از صادرات نفت در دولت روحانی نسبت به دولت احمدی‌نژاد، اما دولت‌های یازدهم و دوازدهم [دو دوره حسن روحانی] با افزایش نرخ تسعیر ارز، توانسته چند برابر دولت قبل، درآمد ریالی کسب کند.» نرخ برابری دلار و محاسبه آن در بودجه گزارشگر “نود اقتصادی” می‌نویسد که هرگاه دولت روحانی در محاسبه بودجه‌های سالانه خود از همان نرخ ۱۲۲۶ تومان در ازای هر دلار درآمد ارزی حرکت می‌کرد، آنگاه درآمد ریالی این دولت با کاهشی شدید روبه‌رو می‌شد. افزایش “نرخ تسعیر ارز” در دولت روحانی باعث آن شد که بهای ارز در بازار آزاد نیز به گونه‌ای شتابان افزایش یابد و گاه از مرز ۳۰ هزار تومان نیز عبور کند. به کانال اینستاگرام سافتی من وله فارسی بپیوندید نویسنده می‌نویسد: «مابه‌التفاوت نرخ تسعیر ارز در دولت روحانی با نرخ ۱۲۲۶ تومانی مجموعا ۴۹۱ هزار میلیارد تومان درآمد نصیب دولت کرده است.» افزایش نرخ ارز در بازار آزاد در دو سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ باعث آن شده تا دولت نزدیک به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد ریالی بیشتر کسب کند. در سال ۱۳۹۹ نیز میزان درآمد ریالی دولت روحانی از محل تسعیر ارزی بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. “اقتصاد نود” در ادامه نوشته است: «اکنون می‌توان قضاوت کرد که چرا دولت روحانی از افزایش نرخ ارز، سود هنگفتی برده و کسری بودجه خود را رفع کرده است.» باید یادآور شد که پس از گران شدن یک‌باره بهای دلار در بازار آزاد، بسیاری از تحلیلگران از نقش آشکار و پنهان دولت و بانک مرکزی در این نوسانات شدید سخن گفته و اعلام کرده بودند که دولت روحانی از نوسانات ناشی از سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و گران شدن نرخ ارز کسب درآمد می‌کند. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ “کارخانه پول‌سازی” “اداره حکاکی و چاپ” (BEP) بزرگترین کارخانه تولید پول در ایالات متحده است. ساختمان این اداره با نمایی نئوکلاسیک از سنگ آهک و ستون‌های غول‌آسا به یک دژ مستحکم می‌ماند. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ ساعت دلاری سراسر این ساختمان یادآور محصولی است که در آن تولید می‌شود. حتی به جای اعداد ساعت بزرگی که به یکی از دیوارها کوبیده شده هم اسکناس‌های دلار چسبانده شده است. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ اول از همه ایمنی ایمنی کارمندان این اداره نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هر دستگاهی را می‌توان با استفاده از حسگرها یا با یک شستی قرمزرنگ و بزرگ از کار انداخت. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ آماده ارسال دستگاه صد اسکناس را می‌شمارد با باندرُل مرتب می‌کند. سپس ۱۰ بسته صدتایی اسکناس با پلاستیک بسته‌بندی می‌شود. یک کارگر بسته‌های پلاستیکی را روی هم می‌چیند و در نهایت همه را روی یک گاری می‌گذارد. این اسکناس‌ها تا زمانی که تحویل بانک مرکزی نشوند و شماره سریال آنها وارد سیستم پولی نشود، ارزشی ندارند. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ کنایه‌ای ظریف اینجا هم طنز و شوخی هست و هم نمادهای وطن‌پرستانه، از جمله پرچم آمریکا که همه جا به اشکال مختلف دیده می‌شود. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ اینجا چاپ می‌شود کاغذهای اسکناس خام در ماشین افست قرار داده می‌شوند. وقتی کار چاپ شروع می‌شود، صدایی گوشخراش محیط را پر می‌کند. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ به جای پنجاهی جعلی، بیستی واقعی در چاپخانه دلار از جمله ۲۰ دلاری چاپ می‌شود. از هر برگ کاغذ ۳۲ قطعه اسکناس ۲۰ دلاری تولید می‌شود. بدین ترتیب از ۱۰ هزار برگ بزرگ کاغذ اسکناس، شش میلیون و ۴۰۰ هزار دلار پول تولید می‌شود. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ مسئول نخستین بخش تولید اسکناس “اداره حکاکی و چاپ” ایالات متحده در مجموع از سه رنگ در رو و پشت اسکناس استفاده می‌کند. جیمز ساثرلند مسئول نخستین بخش تولید اسکناس است. در این بخش، پشت و روی اسکناس به صورت افست رنگ می‌شود. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ همه چیز سبز می‌شود رنگ سبز یکی از مهمترین و در حین حال قدیمی‌ترین ویژگی‌های امنیتی اسکناس‌های دلار است. طرز ساخت این رنگ سری و به صورت انحصاری ثبت شده است. اِد مجیا طرز ساخت رنگ را می‌داند. او مسئول فرونقش است. دستگاهی که مجیا روی آن کار می‌کند، ظرفیت کار روی ۱۰ هزار کاغذ ورقه بزرگ کاغذ اسکناس در ساعت را دارد. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ تماشا از پشت شیشه‌های ضد گلوله هر سال حدود یک میلیون علاقه‌مند به صورت کنترل‌شده از فرایند تولید اسکناس‌های دلار دیدن می‌کنند. تشخیص جزئیات – مثلا فرایند اضافه‌کردن هولوگرام یا نخ امنیتی اسکناس – برای تماشاچیانی که پشت شیشه‌های ضدگلوله نشسته‌اند، تقریبا غیر ممکن است. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ خشک‌شدن در گاوصندوق اسکناس‌ها به مدت سه روز در اتاقی دربسته و حفاظت‌شده قرار داده می‌شوند تا خشک شوند. هر روز در مجموع اسکناس‌هایی به ارزش ۵۶۰ میلیون دلار تولید می‌شود. هزینه کاغذ و تولید هر قطعه اسکناس سه و شش دهم سنت است. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ کنترل کیفی در آرامش دستگاهی ویژه با یک دمنده هوا کاغذهای بزرگ اسکناس را مرتب می‌کند. به اسکناس‌ها شماره سریال اضافه می‌شود، اسکناس‌ها مهر و موم می‌شوند و کاغذهای بزرگ در نهایت قطعه قطعه می‌شوند. کارمندان بخش کنترل کیفیت چاپ و تولید اسکناس‌ها را به‌طور مرتب زیر نظر دارند. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ کنترل دونفره در بخش امنیتی هیچ‌کس اجازه ندارد به تنهایی کار کند. تابلویی که روی در این بخش نصب شده تأکید می‌کند که در این بخش همواره دو نفر باید همزمان کار کنند. در ضمن درآمد کارکنان این چاپخانه به‌طور متوسط ۹۳ هزار دلار در سال است. این تقریبا دو برابر متوسط درآمد سرانه در آمریکاست. دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ می‌شود؟ شماره نهایی مرحله نهایی پیش از تبدیل‌شدن به ارزی جهانی: هر اسکناس یک شماره سریال منحصر به فرد دارد. دستگاه شماره‌زنی اسکناس‌ها با دست تنظیم می‌شود.